Jak sprawdzić złoto bez próby? Oznaczenia złotej biżuterii
Złoto to szlachetny kruszec, z którego od tysięcy lat wytwarza się biżuterię i ozdoby. Ze względu na jego naturalne cechy, takie jak miękkość i plastyczność, do wyrobów ze złota dodawane są stopy różnych innych metali, co sprawia, że można bez obaw nosić je na co dzień. Dzięki temu wyróżniamy poszczególne próby złota, na przykład 333, 585 czy 750. Informują nas o tym różne oznaczenia złota. Jednak jak sprawdzić, czy dany wyrób jest wykonany ze złota, kiedy nie posiada on wybitej próby? Przyjrzyjmy się temu nieco bliżej.
Złoto bez próby: jak je rozpoznać?
Każdy wyrób biżuteryjny wykonany ze złota i wprowadzony do sprzedaży w Polsce musi posiadać wybitą przez Państwowy Urząd Probierczy próbę - wyjątkiem jest jedynie złota biżuteria o wadze mniejszej niż 1 gram. Próba złota, czyli inaczej cecha probiercza wydawana przez Urząd, określa tak naprawdę zawartość czystego złota w całym stopie, z jakiego wykonano dany produkt. Na przykład najpopularniejsza w Polsce próba, czyli 585, oznacza tyle, że na 1000 gram wyrobu, 585 gram to czyste złoto, a reszta to domieszki pozostałych metali.
Może się jednak zdarzyć, że posiadamy w domu lub nabędziemy biżuterię złotą, na której nie będzie wybitej próby państwowej, ani nawet oznaczenia takiego jak “585” czy “14K”. Najczęściej oznaczeń takich brakuje na biżuterii sprzed lat, wykonywanej ręcznie lub sprowadzanej zza granicy. Taką biżuterię mogliśmy też otrzymać od kogoś w prezencie lub przywieźć jako pamiątkę z zagranicznej podróży. Zdarza się także, że biżuteria bez próby sprzedawana jest w lombardach. Czy jest możliwość rozpoznać, czy taki produkt jest naprawdę wykonany ze złota? Sprawdźmy, jak możemy to zrobić.
ZOBACZ wyjątkowe złote obrączki >>>
Zdecydowanie najlepszym sposobem będzie udanie się z takim wyrobem do jubilera, który za pomocą specjalnego płynu lub innych urządzeń bez problemu sprawdzi, z jakiego kruszcu wykonano dany przedmiot. Już po samym wyglądzie jest on w stanie odróżnić prawdziwe złoto od np. tombaku – metalu najczęściej mylonego ze złotem. Jeśli jednak nie mamy możliwości udać się do specjalisty, możemy najpierw wypróbować domowe sposoby sprawdzenia złota bez próby. Przede wszystkim, warto bardzo dokładnie obejrzeć wyrób, najlepiej przy pomocy lupy. Jeśli jest wykonany ze złota dobrej jakości, nie będzie miał przebarwień (w razie wątpliwości możemy spróbować go wyczyścić). Jeśli mamy w domu magnes, wystarczy zbliżyć go na chwilę do przedmiotu, który chcemy przetestować. Jeśli przylgnie on do magnesu, to mamy pewność, że nie jest wykonany ze złota - złoto nie wykazuje żadnych właściwości magnetycznych. Jedynym elementem złotej biżuterii, który może nieznacznie zareagować na działanie magnesu, jest zapięcie bransoletki, łańcuszka czy kolczyków - w takich zapięciach mogą bowiem znajdować się stalowe sprężynki, które mają właściwości magnetyczne.
Nieco trudniejszym, ale bardziej wiarygodnym sposobem sprawdzenia złota bez próby będzie tak zwany Test Archimedesa. Ta próba pozwala sprawdzić wyjątkową właściwość złota, jaką jest jego gęstość, wynosząca dokładnie 19,3 g/cm3. W Próbie Archimedesa należy wlać wodę do szklanego naczynia, a następnie za pomocą wzoru obliczyć jej objętość (wysokość naczynia do poziomu nalania wody x promień podstawy do kwadratu x liczba pi). Następnie do wody wkładamy biżuterię, którą chcemy sprawdzić, i odczytujemy ilość wypartej przez nią wody. Różnicę tę zapisujemy w mililitrach, a podzielenie masy przedmiotu przez objętość wody pozwoli nam ocenić gęstość wyrobu. Wynik zbliżony do gęstości złota daje nam niemal pewność, że nasza biżuteria jest wykonana z metalu szlachetnego.
Oznaczenia złotej biżuterii
Oczywiście najwięcej o jakości i próbie złotej biżuterii mówią nam różne oznaczenia na nią naniesione. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, do takich najbardziej popularnych i wymaganych w Polsce oznaczeń należy próba wybijana przez Państwowy Urząd Probierczy. Nie każdy zdaje sobie jednak sprawę z tego, że taka próba nie zawsze zawiera w sobie napis “585” bądź inny numer określający procentową zawartość czystego złota w wyrobie. Tak naprawdę polskie znaki probiercze wymagane przez prawo wyglądają zupełnie inaczej. Jeśli chodzi o złoto, państwowa cecha probiercza zawsze ma postać głowy rycerza, obok której znajduje się jedna litera i jedna cyfra. Litera widoczna po lewej stronie postaci oznacza miasto, w którym Urząd Probierczy sprawdził wyrób (np. W-Warszawa, K-Kraków, G-Gdańsk). Bardziej istotna jest jednak cyfra znajdująca się po prawej stronie rycerza. Określa ona bezpośrednio próbę złota, na przykład cyfra 3 oznaczać będzie próbę 585, a cyfra 6 - próbę 333. Oprócz tej państwowej próby każdy złoty czy srebrny wyrób jubilerski musi posiadać także imiennik, czyli symbol określający producenta lub importera biżuterii do kraju. Dodatkowym oznaczeniem, które nie jest obowiązkowe, jest wybicie na wyrobie liczby 585 bądź innej lub napisu “14K” lub “8K” - musimy jednak wiedzieć, że taki napis można wygrawerować na każdym metalu i nie daje on gwarancji, że dany przedmiot jest wykonany z metalu szlachetnego.
CZYTAJ TAKŻE: Biżuteria ślubna: jak wybrac biżuterię na najważniejszy dzien w życiu >>>